اُمیکرون؛ ترکش سویه‌ای دیگر به سوی عادی‌انگاری

اُمیکرون سویه جدید کرونا این روزها حسابی سر و صدا کرده و دانشمندان را وا داشته است تا با نگاهی دیگر به این بیماری توجه کنند. در ایران نیز با مشاهده اولین مورد از ابتلا، بلافاصله هشدارها آغاز شد تا مردم بدانند که هنوز میزبان کرونا هستند و باید به هشدارها بسیار جدی‌تر از قبل توجه کنند. کارشناسان و متخصصان انستیتوپاستور ایران نیز که پرچمدار شناسایی رفتارهای این ویروس در کشور است، حسابی سرشان شلوغ شده است. رئیس این مرکز تحقیقاتی و علمی جزو افرادی است که از روزهای نخست در هر شرایطی با آرامش پاسخ شبهات را داده و با زبان علم تاکید کرده که مقابله با کرونا مختص یک ارگان یا دستگاهی نیست و همه باید در کنار یکدیگر برای شکست آن بسیج شوند. علیرضا بیگلری این‌بار نیز با دقت پاسخ‌گوی سؤالات خبرنگار ایسنا بود.

سؤال اول در رابطه با آخرین اقدامات انستیتوپاستور در حوزه مقابله با کرونا است؛ با توجه به اینکه سویه جدید در حال شیوع است، این مرکز علمی چه اقداماتی برای مواجهه با این وضعیت انجام داده است؟

با شیوع ویروس کرونا در جهان، انستیتوپاستور ایران بلافاصله در چند حوزه وارد عمل شد؛ برای تشخیص این بیماری در روزهای اول نیاز به آزمایش‌های تخصصی بود، به همین منظور انستیتوپاستور ایران بلافاصله در چند حوزه وارد عمل شد؛ برای تشخیص این بیماری در روزهای اول نیاز به آزمایش‌های تخصصی بود که در این راستا همه نمونه‌ها به این مرکز ارسال و بعد از بررسی نتایج به استان‌ها اعلام می‌شد ولی با تلاش همه همکاران در سراسر کشور و ارائه آموزش‌های لازم بعد از چند ماه ۵۰۰ آزمایشگاه وارد چرخه تشخیص شده و به کمک این مرکز آمدند که این روند تا امروز ادامه دارد و خوشبختانه زمینه‌ساز پیشرفت در این حوزه بود. البته نقش شرکت‌های دانش‌بنیان را نیز نباید در این زمینه نادیده گرفت. جوانان در این شرکت‌ها بلافاصله موازی با انستیتو وارد فاز ساخت کیت‌های تشخیصی این بیماری شدند، به‌ گونه‌ای که در حال حاضر نیاز به واردات کیت نداریم و تولیدات داخلی نیز بسیار خوب و کاربردی است.

روزهای اول شیوع کرونا برای همه سخت و برای شما سخت‌تر بود؛ چراکه همه چشم امیدشان به این مرکز بود.

بله. کارشناسان و متخصصان در این مرکز روزهای پرتلاشی را پشت سر گذاشتند. در یک فاز بحث تشخیص بود، در مرحله دیگر ساخت کیت و همزمان با آن مطالعات مشترک برای ساخت واکسن با کوبا آغاز شد و می‌توان گفت ایامی بسیار سخت را پشت سر گذاشتیم؛ البته خوشبختانه عملکرد خوب و نتایج کار درخور توجه است و به آن می‌بالیم. در واکسن موفق به ساخت واکسنی شدیم که نتایج بالینی آن بسیار امیدوارکننده است. در تشخیص هم همین‌گونه است. به‌ طور مثال بعد از اعلام مشاهده سویه جدید در آفریقای‌جنوبی اعلام کردیم که وارد فاز ساخت کیت تشخیصی این گونه شویم و کار را از همان موقع آغاز کردیم و کیت‌ها به استان‌ها ارسال شد. در حال حاضر در همه استان‌ها کیت مورد نیاز برای تشخیص این سویه وجود دارد؛ هر چند استفاده از آن در شرایط خاصی است.

منظور از شرایط خاص چیست؟

فردی که علائم کرونا دارد باید تست دهد که اگر مثبت باشد یعنی فرد مبتلا بوده و باید وارد دوران قرنطینه و دریافت درمان بر اساس دستورالعمل‌ها شود. در شرایطی کیت‌ها استفاده می‌شود که فردی با تست مثبت دو هفته قبل سفر رفته است، در این وضعیت بلافاصله از کیت تشخیصی اُمیکرون نیز استفاده می‌شود تا روند را شناسایی کنیم. در افرادی نیز که در بخش آی‌.سی‌.یو و با تشخیص کووید بستری هستند نیز تست اُمیکرون اخذ می‌شود تا بدانیم افراد مبتلا وضعیت درگیری‌شان به چه میزان و وضعیت چگونه است وگرنه ماهیت کرونا همان است و فردی که علایم دارد فرقی نمی‌کند که دلتا است یا اُمکیرون، همان روند درمان را طی کرده و خدمات دریافت می‌کند. البته تاکید ما بر این است افراد هر نوع علامتی را کرونا و از نوع اُمیکرون تلقی کرده و بلافاصله وارد قرنطینه شوند تا از ابتلای افراد بیشتر خودداری کنند.

گفته‌ها حاکی از این است که قدرت سرایت سویه جدید بالا است

بله، قدرت انتقال اُمیکرون بسیار بالاتر از سویه دلتا است. به‌طور فرض اگر فردی دچار کرونا از نوع دلتا بود، در یک جمع می‌توانست سه نفر را مبتلا کند اما در سویه اُمیکرون فرد مبتلا در یک جمع همه افراد را مبتلا می‌کند و این در شرایط فعلی نگران‌کننده است؛ چراکه تجمعات، سفرها و مراسم زیاد شده و این امر باعث می‌شود اگر فردی در آن جمع مبتلا باشد، دیگران را نیز درگیر این بیماری کند.

با این توصیف هر علامت سرماخوردگی که فرد داشته باشد باید شک اولش اُمیکرون باشد؟

بله، ولی حتماً باید تست داده شود و در صورت مثبت بودن نتیجه، حتماً باید قرنطینه آغاز شود. البته تست‌ها در ۷۰ درصد موارد نتیجه درست به فرد ارائه می‌دهد و در صورتی که فرد در روزهای نخست ابتلا قرار داشته و یا روزهای پایانی را سپری می‌کند، احتمال منفی کاذب وجود دارد و انتظار داریم افراد حتماً موارد را رعایت کنند تا بتوانیم وضعیت را کنترل کنیم. در شرایطی که اپیدمی است و بیماری تنفسی در جامعه شایع است، اگر علایمی را مرتبط با بیماری ملاحظه کردیم باید احتمال کووید داده و بهترین راه‌حل این است که با این قضیه برخورد سیستماتیک داشته باشیم؛ به همین خاطر وقتی بیماری در جامعه شیوع یافته و علائم مربوطه را نیز داریم، محتمل باید بگذاریم که بیماری شایع است و به پزشک مراجعه کنیم. البته عنوان می‌شود تعداد روزهای قرنطینه سویه اُمیکرون کمتر از سویه دلتا است.

در شرایط فعلی به‌ عنوان کسی که در مرکز تشخیص این بیماری قرار دارید و همه زیر و بم کرونا دست شما است، توصیه‌تان به مردم چیست؟

رعایت همه پروتکل‌های اعلامی، توصیه اکید در شرایط فعلی است. ماسک بزنیم، دست‌های‌مان را مرتب شسته و فاصله اجتماعی را رعایت کنیم. دو سال مهمانی نرفته‌ایم، دو سال در تجمعات حضور نداشتیم، این مدت هم همین رویه را ادامه دهیم تا وارد پیک نشویم. همه این موارد درخواست کسی است که در این مدت هم در جبهه تشخیص به همراه همکارانش حضور داشته و هم در جبهه تهیه واکسن. رعایت موارد اعلام شده بهترین کار است و البته حتماً باید واکسن را به‌ عنوان سلاح اصلی مدنظر قرار داده و اقدام به تزریق آن کنیم. اگر دُز اول تزریق شده، به‌ دنبال تزریق دُزهای بعدی باشیم و اگر دُز دوم را دریافت کرده‌ایم، حتماً دُز یادآور فراموش نشود.

فراموش نکنیم که از زمان شیوع ویروس کرونا، سویه‌های زیادی را تجربه کرده‌ایم و امروز که نوبت به جولان سویه اُمیکرون رسیده است، یادمان نرود که اگر بخواهیم با این سویه عادی‌انگارانه رفتار کنیم، ترکش‌های آن به سوی ما نشانه خواهد رفت و متضرر اصلی این بی‌تفاوتی، خود ما هستیم.

انتهای پیام